ဆင်းရဲနွမ်းပါးမှုကိုဖြေရှင်းရန် AI (artificial intelligence)

 

ပိုးသတ်ဆေးများနှင့်ပတ်သက်သော သတင်းအချက်အလက်များကို ရယူရန် သို့မဟုတ် သီးနှံရောဂါရှာဖွေတွေ့ရှိရန် စမတ်ဖုန်းကိုအသုံးပြုသော အစားအသောက်နှင့် ဆေးဖက်ဝင်အပင်များကို စိုက်ပျိုးထုပ်လုပ်ရန်မှာ အသေးစားလယ်သမားငယ်များသည် တစ်ချိန်က စဉ်းစား၍မရနိုင်ပါ။ သို့သော်လယ်သမားများအား ယင်းသို့ပြုလုပ်ရန့််ပြုလုပ်ထားသော ထောက်လှမ်းရေး (AI) အခြေခံသည့် အက်ပလီကေးရှင်းတစ်ခုသည် အကြိမ် ၁၀ သန်းနီးပါးကိုဒေါင်းလုပ်လုပ်ပြီး သုံးစွဲသူများသည် နေ့စဉ်ဓာတ်ပုံ ၂၀၀၀၀ တင်နေသည်။

ဒစ်ဂျစ်တယ်နည်းပညာသည် စိုက်ပျိုးရေး ၊ ကျန်းမာရေး ၊ ပညာရေးကဏ္ဏ များကို များစွာပြောင်းလဲစေခဲ့သည်။ယခုအခါ AI ကဲ့သို့သော ခေါတ်သစ်နည်းပညာများသည် လူနေမှုပတ်ဝန်းကျင်တော်တော်များများကို ဝင်ရောက်နေရာယူလာကြပြီဖြစ်ပါသည်။သို့သော် AI ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုအခြေအနေများဖြစ်ပေါ်လာသောကြောင့် လျင်မြန်စွာမြင့်တက်လာခြင်း၏ အန္တရာယ်များမှာအဘယ်နည်း။လက်တင်အမေရိကတွင် သိပ္ပံပညာရှင်များ၊ သုတေသီများနှင့်စွန့် ဦး တီထွင်သူများသည် ရောဂါကူးစက်မှုကိုကြိုတင်ခန့်မှန်းခြင်းသို့မဟုတ် စိတ်ရောဂါဆိုင်ရာရောဂါများကို ကြိုတင်ခန့်မှန်းခြင်း၊ အာဂျင်တီးနားအမျိုးသားသိပ္ပံနှင့်နည်းပညာသုတေသနကောင်စီမှသုတေသီတစ် ဦး ဖြစ်သူ Santiago Miriuka က "AI သည် ဆေးလောကတစ်ခုလုံးကို ပြောင်းလဲပစ်လိမ့်မည်ဟုဆိုပါသည်။ သို့သော်သုတေသီများက ဤနည်းပညာများအတွက် ပိုမိုညှိနှိုင်းဆောင်ရွက်ရန်နှင့် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများပြုလုပ်ရန် လိုအပ်ကြောင်းကိုလည်းအလေးအနက်ပြောကြားခဲ့ပြီး လက်တွေ့လောက applications များမှာလည်း အားနည်းနေဆဲဖြစ်သည်ဟုပြောကြားခဲ့သည်။

ဆီနီဂေါတွင် အာဏာပိုင်များသည် Smart မြို့ကြီးများကိုရှေ့ဆောင်လုပ်နေပြီး မြို့ပြဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုကို ကိုင်တွယ်နိုင်ရန်နည်းလမ်းတစ်ခုဖြစ်သည်။ AI သည်သယ်ယူပို့ဆောင်ရေး၊ စွန့်ပစ်ပစ္စည်းစီမံခန့်ခွဲမှုနှင့် စောင့်ရှောက်မှုဝန်ဆောင်မှုများကိုပင်ထိန်းချုပ်နိုင်သည်။ AI မှသုတေသီ Seydina Moussa Ndiaye မှပြောကြားခဲ့သည်မှာ ဆက်သွယ်မှုညံ့ဖျင်းခြင်းကြောင့် တိုက်ကြီးတစ်လျှောက်ရှိ ဤအသိဉာဏ်ရှိသောမြို့များ ပေါ်ပေါက်လာရန် ကြီးမားသောအတားအဆီးတစ်ခုဖြစ်သည်။စမတ်ဖုန်းများက နေရာအနှံ့တွင် ထင်ရသော်လည်း ဝင်ငွေနည်းသောနိုင်ငံများတွင် ဒေတာကွန်ယက်များ မလုံလောက်သေးသည့် အတွက် AI အပလီကေးရှင်း အများအပြားသည် အစမပြုနိုင်ဟုဆိုလိုသည်။ ဒါဟာအိန္ဒိယနိုင်ငံအခြေစိုက် Wadhwani AI လို စိုက်ပျိုးရေးနှင့်ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှုအတွက် ဝါဂွမ်းပိုးမွှားများ၊ တီဘီရောဂါနှင့် မွေးဖွားမှုနှုန်းနည်းသော အဖွဲ့အစည်းများအတွက် အဓိကစိန်ခေါ်မှုဖြစ်သည်။အကြီးတန်း ပရိုဂရမ်ဒါရိုက်တာ Neeraj Agrawal ကအစိုးရများနှင့် ပရိုဂရမ်ရေးဆွဲသူများ အနေဖြင့် AI နည်းပညာကို လုပ်ဆောင်နိုင်ရုံသာမက မည်သည့်ပြဿနာများကိုမဆို ဖြေရှင်းနိုင်ဖို့နားလည်ရန် လိုအပ်သည်ဟုပြောကြားခဲ့သည်။

ယခုလတွင်ထုတ်ပြန်ခဲ့သော အာရှနှင့်ပစိဖိတ်ဒေသဆိုင်ရာ ကုလသမဂ္ဂစီးပွားရေးနှင့်လူမှုရေးကော်မရှင် (ESCAP) နှင့် Google တို့မှ ပြည်သူ့ဝန်ဆောင်ပေးမှုဆိုင်ရာ AI နှင့်ပတ်သက်သည့် ပူးတွဲအစီရင်ခံစာတစ်စောင် အစိုးရ၏လုပ်ငန်းများအတွက် စက်မှုလုပ်ငန်းဗဟုသုတနှင့်ကျွမ်းကျင်မှုများ ယူဆောင်လာရန် အစိုးရနှင့်ပုဂ္ဂလိက ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုများ၏ အရေးကြီးပုံကိုမီးမောင်းထိုးပြသည်။ အစိုးရများအနေဖြင့် ဤမိတ်ဖက်များအားထိန်းညှိရန်နှင့် AI စီမံကိန်းများနှင့်ပတ်သက်သည့် သတင်းအချက်အလက်များကို ပြည်သူလူထုလက်လှမ်းမီစေရန် အတွက်မူဘောင်များရေးဆွဲရမည်။ ပြီးတော့ဒီစီမံကိန်းတွေကိုသူတို့ရဲ့ ယဉ်ကျေးမှု ၊ ဥပမာ AI နည်းပညာသည် အချက်အလက်စုဆောင်းခြင်းကိုခွင့်ပြုသည်။ ဒါပေမယ့် ဒီအချက်အလက်တွေနဲ့ဘာတွေဖြစ်နေသလဲ။ သာမန်လူတွေကို အဲဒါနဲ့ အလွဲသုံးစားမှုများမှ ဘယ်လိုကာကွယ်နိုင်သလဲ။စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းဆိုသည်မှာ AI ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုဆိုင်ရာ ကျွမ်းကျင်သူများနှင့် စကားပြောသောအခါ မကြာခဏပေါ်ထွက်လာသည့် အကြောင်းအရာတစ်ခုဖြစ်သည်။ ၎င်းသည် ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းတွင် ပြဿနာဖြစ်နေပြီး ဝင်ငွေနည်းသောနိုင်ငံများသည် ဤလျှင်မြန်စွာရွေ့လျားနေသော နယ်ပယ်တွင် စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းများ ကင်းမဲ့၍အထူးသဖြင့် အားနည်းချက်များရှိနေသည်။ဆွစ်ဇာလန်နိုင်ငံရှိ ETH Zurich တက္ကသိုလ်မှ ကျန်းမာရေးကျင့်ဝတ်ဆိုင်ရာသုတေသီ Effy Vayena သည် ကိုလိုနီစနစ်၏ အန္တရာယ်များကို သတိပေးသည်မှာ အနောက်နိုင်ငံကုမ္ပဏီကြီးများသည် ၀င်ငွေနည်းပါးသောတိုင်းပြည်များကို အသုံးချ၍ ၀င်ငွေတိုးလာအောင် ဆောင်ရွက်ခြင်းဖြစ်နေသည်ဟု ပြောကြားပါသည်။

2017 ခုနှစ်တွင်ကနေဒါနိုင်ငံတွင်  AI မဟာဗျူဟာကို မိတ်ဆက်ပြီး ကမ္ဘာပေါ်မှာပထမဦးဆုံး တိုင်းပြည် ဖြစ်လာခဲ့သည်။တိုင်းပြည်၏အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာဖွံ့ဖြိုးရေးစင်တာ (IDRC) က နောက်နှစ်တွင် AI နည်းပညာနှင့် လူသားဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုဆိုင်ရာ စာရွက်စာတမ်းတစ်ဆောင်ကိုထုတ်ဝေခဲ့သည်။ ပုဂ္ဂလိကလုံခြုံရေးကိုခြိမ်းခြောက်ခြင်းနှင့် AI အပလီကေးရှင်းများရှိ လူမှုရေးဘက်လိုက်မှုများကို အားဖြည့်ခြင်းဖြင့် လက်ရှိမညီမျှမှုကို ပိုမိုဆိုးရွားစေနိုင်သည့် အန္တရာယ်များအပါဝင် အခြားများစွာကို ဖော်ပြထားသည်။ အလိုအလျောက်တိုးမြှင့်ခြင်းနှင့်အတူ အလုပ်အကိုင်များဆုံးရှုံးမှုကိုလည်း စိုးရိမ်ပူပန်မှုအဖြစ်ကိုးကားခဲ့သည်။ဤစာတမ်းများအရ အရေးယူရမည့် ဧရိယာ သုံးခုကို ဖော်ပြထားသည်။မူဝါဒများနှင် စည်းကမ်းများ ၊ အားလုံးပါဝင်နိုင်သောနှင့်ကျင့်ဝတ်ဆိုင်ရာ AI application များ၊ နှင့်အခြေခံအဆောက်အဦးများနှင့်ကျွမ်းကျင်မှု တို့ဖြစ်ပါသည်။ ထို့အပြင် ၎င်းနယ်ပယ်အားလုံးတွင် သုတေသနပြုရန်အရေးတကြီး လိုအပ်မှုကိုလည်းညွှန်ပြသည်။

 

AI သည် ၎င်း၏အလားအလာကို ဖြည့်ဆည်းရန် Global South ရှိဆက်သွယ်မှုနှင့် အခြေခံအဆောက်အအုံ ကွာဟချက်များကိုဖြေရှင်းရန်လိုအပ်သည်။ သုတေသနနှင့်လေ့ကျင့်ရေးတွင် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုလည်းလိုအပ်ပါသည်။ သို့သော် သာမန်လူများအားဤနည်းပညာ၏ ဆိုးကျိုးသက်ရောက်မှုများမှ အကာအကွယ်ပေးရန်အတွက် စည်းမျဉ်းဥပဒေများနှင့် ဥပဒေမူဘောင်များသည် အရေးကြီးသည်။အကယ်၍ ဤစိန်ခေါ်မှုများကိုဖြေရှင်းနိုင်ပါက AI သည် ဘီလီယံနှင့်ချီသောဆင်းရဲနွမ်းပါးမှုမှ ဖယ်ရှားပေးရာတွင်အဓိကကျနိုင်သည်။       

                                                              ချစ်ခင်လေးစားစွာဖြင့် - ကိုလင်း (အလင်းသစ်)